آسانی تکلیف روزه (قرآن)از موارد آسانی تکالیف که در آیات قرآن به آنان اشاره شد، «تکلیف روزه» است. ۱ - آسان‌گیری بر مسافرآسانگیرى بر مسافر، حكمت برداشته شدن حکم روزه ماه رمضان از وى: «شَهْرُ رَمَضَانَ ... فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ وَمَن كَانَ مَرِيضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ يُرِيدُ اللّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلاَ يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ ...؛(آن چند روز معدود) ماه رمضان است ... پس آنكس كه در ماه رمضان در حضر باشد روزه بدارد، و آنكس كه بیمار یا در سفر باشد روزهای دیگری را بجای آن روزه بگیرد، خداوند راحتی شما را می‌خواهد نه زحمت....» ۲ - آسان‌گیری بر ناتوانجانشین شدن فدیه به جاى روزه در صورت ناتوانى مكلّف: «... وَعَلَى الَّذِينَ يُطِيقُونَهُ فِدْيَةٌ طَعَامُ مِسْكِينٍ فَمَن تَطَوَّعَ خَيْرًا فَهُوَ خَيْرٌ لَّهُ وَأَن تَصُومُواْ خَيْرٌ لَّكُمْ ...؛... و بر كسانی كه قدرت انجام آن را ندارند (همچون بیماران مزمن و پیرمردان و پیره زنان) لازم است کفاره بدهند، مسكینی را اطعام كنند، و كسی كه كار خیر را پذیرا شود برای او بهتر است، و روزه داشتن برای شما بهتر است....» ۳ - آسان‌گیری بر بیماربرداشته شدن حكم روزه در ماه رمضان از بیماران: «شَهْرُ رَمَضَانَ ... فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ وَمَن كَانَ مَرِيضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ يُرِيدُ اللّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلاَ يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ ...؛ماه رمضان است ... و آنكس كه بیمار یا در سفر باشد روزهای دیگری را بجای آن روزه بگیرد، خداوند راحتی شما را می‌خواهد نه زحمت....» ۴ - حلیت تغذیه در شبحلّیت خوردن و آشامیدن در شب‌هاى ماه رمضان، از مصادیق آسان‌گیرى خدا بر روزه‌داران: «... فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ ... يُرِيدُ اللّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلاَ يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ ... • ... وَكُلُواْ وَاشْرَبُواْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْخَيْطُ الأَبْيَضُ مِنَ الْخَيْطِ الأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّواْ الصِّيَامَ إِلَى الَّليْلِ ...؛... پس آنكس كه در ماه رمضان در حضر باشد روزه بدارد... خداوند راحتی شما را می‌خواهد نه زحمت... بخورید و بیاشامید تا رشته سپید صبح از رشته سیاه (شب) برای شما آشكار گردد، سپس روزه را تا شب تكمیل كنید....» امر «كلوا واشربوا» طبق شأن نزول نقل شده، در مقام دفع توهّم حظر بوده و به روزه‌داران اجازه مى‌دهد كه بتوانند در شب‌هاى رمضان بخورند و بیاشامند. طبق آن‌چه نقل ده، تا قبل از نزول این آیه اگر روزه‌دار هنگام افطار مى‌خوابید، بقیه شب را اجازه خوردن نداشت. ۵ - جواز آمیزش در شبجواز آمیزش با همسر در شب‌هاى ماه رمضان، از مصادیق آسان‌گیرى خدا بر روزه‌داران: «... فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ ... يُرِيدُ اللّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلاَ يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ ... • أُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيَامِ الرَّفَثُ إِلَى نِسَآئِكُمْ ...؛ ... پس آنكس كه در ماه رمضان در حضر باشد روزه بدارد... خداوند راحتی شما را می‌خواهد نه زحمت... آمیزش جنسی با همسرانتان در شب روزه داری حلال است....» ۶ - پانویس۷ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۳۱۹، برگرفته از مقاله «موارد آسانی تکالیف (تکلیف روزه)» |